కవిత్వం రాయాలంటే మనం పసివాళ్ళం అయిపోవాలి. వికసిత హృదయాలంటే వాళ్ళవే కదా. కొన్నేళ్ళ క్రితం అమెరికా వెళ్ళా ను. కాలిఫోర్నియోలో ఇండియన్స్ ఎక్కువ. మేము ఉన్న ఒక చిన్న సింగిల్ బెడ్రూం హౌస్ ఫస్ట్ ఫ్లోర్లో వుండేది. మెట్లమీద నుంచి చూస్తే ఎదురుగా స్విమ్మింగ్ పూల్ కనిపించేది. నేను చుట్టుపక్కల వాటాల్లో ఉండే తెలుగు, కన్నడ, మలయాళ మెక్సికన్ పిల్లలతో కలసి బాగా ఆ డుకునేదాన్ని. ఒప్పులకుప్ప, కొకొ, గిల్లీ దండా, ముక్కు గిల్లీ, సీతమ్మ చిక్కుడు కాయ్ లాంటి ఆటలన్నీ వాళ్ళకి నేర్పేశాను. ముఖ్యంగా నా మనవడు అర్జున్(2), పక్కవాటా కిరణ్(4), శా మ్యూల్(5) మంచి ఫ్రెండ్స్. మెట్లమీద కూచుని పూల్లో ఈతకొట్టే వాళ్లను చూడడం మాకు ఇష్టమైన దినచర్య. ఒకసారి పూల్లో ఉన్న నీళ్ళు మార్చడం కోసం ఖాళీ చేశారు. ఎండటం కోసం రెండు రోజులు అలానే ఉండిపోయింది. ఖాళీగా ఉన్న పూ ల్ చూసేసరికి నాకు పిల్లలకి చాలా దిగులేసింది. “నీళ్ళు ఎప్పుడొస్తాయి ఆంటీ” అని పిల్లలు అడిగారు.
వస్తాయి నాన్నా ఎల్లుండి వస్తాయి అని ధైర్యం చెప్పాను. ఎల్లుండి వరకు అంటే ఎన్ని గంటల ఎదురుచూపు. మా అర్జున్కి అది నచ్చలేదు. మర్నాడు నేను నిద్రలేచేసరికి రెండు లీటర్ల నీళ్ళ సీసా పట్టుకుని కిందికి దిగుతున్నాడు. సీసా బరువుకి నడవడం చాత కాక, ఒక్కో మెట్టు కూచునే దిగుతున్నాడన్న మాట. ఈ రెండేళ్ల మొనగాడు ఇరవై నాలుగు మెట్లు ఆ పద్ధతిలో దిగి చేతిలో ఉన్న నీళ్ళసీసా గుమ్మరించి పూల్ నింపేస్తాడన్నమాట. బావుంది కదా. నా మనసు కరిగిపోయింది. సాధ్యమా, అసాధ్యమా? లాభామా? నష్టమా? ఏమీ తెలియని సాహసోపేతమయిన వయసు. పాతాళ భైరవిలో తోట రాముడు గుర్తొచ్చాడు. ఆరోజు నుంచీ నేను వాడి వయసుతో ఆలోచించడం మొదలుపెట్టాను. చుట్టూ ఉన్న పిల్లలు చెబుతున్న కబుర్లు, చాడీలు, కేరింతలు అన్నీ బాగా వినేదాన్ని.
వాళ్ళని అర్ధం చేసుకోవడంలో నా పెద్దరికం అడ్డుపడకుండా చూసుకోవడం కష్టంగా ఉండేది కానీ మొత్తానికి సాధించాను. ఆ రోజుల్లోనే తెలుగు బడి నడుపుతున్న ఒక స్కూలుకి గెస్ట్గా వెళ్ళాను.నిర్వాహకుల కోరిక మేరకు కవిత్వం ఎంత తేలికగా రాయగలరో వాళ్ళకి చెప్పాను. అక్కడ చాలావరకు తెలుగు మూలాలు ఉన్న పిల్లలే. సంభ్రమంతో చుట్టూ మూగారు. జడివానలా మాట్లాడారు. వాళ్ల కొచ్చిన ఊహల్ని, ప్రశ్నల్ని, ఆలోచనల్ని నా భాషలో నోట్ చేసుకున్నాను. కవిత్వానికి కావలసిన దినుసు తయారయి పోయింది కదా. ఇక ఎటొచ్చీ అక్షరాలు కూర్చాలి. ఓస్ అంతే కదా ఆ పని నేనెలాగో చేస్తాను.నీరై పారిపోయింది అంటాడు చూడండి శేషేంద్ర. అలాగే వాళ్ళ ఊహలు నా అక్షరాలు తొడుక్కుని ఇలా వాలిపోయాయి.
ఇక చదవండి.
పిల్లలు ఇంగ్లీష్లో రాసిన కవిత్వం స్వేచ్ఛగా అనువాదం చేశాను. కాస్త ఊత ఇస్తే చాలు అల్లుకుపోయేలా ఉన్న పూల తీగెల్లా వున్నారు వాళ్ళు. కవిత్వం అంటే ఏమిటో చెప్పాక కొన్ని బొమ్మలు చూపించి కవిత్వం రాయమని చెప్పాను. ఇందు కు నా ఫొటోషాప్ ప్రయోగం బాగా పనికి వచ్చింది. కౌమార యవ్వనాల్లో పిల్లలు ఎలా ఆలోచిస్తారో ఈ కవిత్వం అద్దంపడుతుంది. చీమ కవితలో ఉన్న పరిశీలన, దిండు గలీబు కవితలో ఉన్న స్వేచ్ఛా పిపాస, లంచ్ బాక్సులో ఉన్న పేదరికం, మంచు కవితలో ఉన్న హోమ్ వర్క్ బరువు, సబ్బు కవితలో ఉన్న సర్ప్రైజ్ ఎలిమెంట్, రిబ్బన్ల కవితలో ఉన్న హ్యాపీనెస్, మీసాలు కవితలో ఉన్న యుక్తవయసు ఆకర్షణ. అసలు ఊహాలోనే కవిత్వం ఉంటుంది అక్షరం లో ఇరికించేటప్పుడు వచనమైపోతుంది. తూనీగ ఎగిరిపోకుండా చూసుకుంటే చాలు.. నేను అదే వాళ్ళకి చెప్పాను.
కొండేపూడి నిర్మల