మన దేశంలో రాజకీయ నాయకులు ఎప్పుడూ నీతిగా, జవాబుదారీగా ఉండాలని మనమంతా కోరుకుంటాం కదా? కానీ, కొన్ని సందర్భాల్లో చట్టంలోని లోటుపాట్లు ఈ నీతిని అడ్డుకున్నాయి. ఈ నేపథ్యంలోనే రాజ్యాంగ (130వ సవరణ) బిల్లు, 2025, పార్లమెంటులో ప్రవేశపెట్టబడింది. ఈ బిల్లు ఒక సరళమైన, శక్తివంతమైన ఆలోచనను ముందుకు తెస్తోంది. -ప్రధానమంత్రి, ముఖ్యమంత్రులు, మంత్రుల వంటి ఎన్నికైన నాయకులపై తీవ్రమైన క్రిమినల్ ఆరోపణలు ఉంటే, వారు అరెస్టు అయినప్పుడు వారి పదవుల నుండి తప్పుకోవాలి. ఈ బిల్లు మన రాజకీయాల్లో సమగ్రతను, జవాబుదారీతనాన్ని పెంచడమేకాక, యోగ్యత ఆధారంగా నాయకులను ముందుకు తీసుకొచ్చే ఆరోగ్యకరమైన పోటీని ప్రోత్సహిస్తుంది. ఈ చట్టం ఎందుకు అవసరమో, ఇది మన రాజకీయ వ్యవస్థను ఎలా మెరుగుపరుస్తుందో కాస్త చూద్దాం.
ఈ బిల్లు ఏం చెబుతోంది? ఈ బిల్లు స్పష్టమైన నియమాన్ని ప్రతిపాదిస్తోంది. ఒక మంత్రి లేదా ఎన్నికైన నాయకుడు 30 రోజుల పాటు అరెస్టులో లేదా డిటెన్షన్లో ఉంటే, 31వ రోజున బెయిల్ మంజూరు కాకపోతే వారు తమ పదవిని వదిలేయాలి. ఇప్పటివరకూ మన చట్టాల్లో ఇలాంటి స్పష్టత లేదు. జైలులో ఉన్నా కూడా కొందరు నాయకులు ఫైళ్లపై సంతకాలు చేస్తూ, ఆదేశాలు జారీ చేస్తూ పదవుల్లో కొనసాగారు. ఇది సరికాదని, నీతి ప్రమాణాలను పాటించే నాయకత్వం అవసరమని ఈ బిల్లు చెబుతోంది. అయితే, ఈ బిల్లు ఒక ముఖ్యమైన విషయాన్ని కూడా స్పష్టం చేస్తోంది-. అరెస్టు అయిన నాయకుడు తన శాసనసభ లేదా పార్లమెంటు సభ్యత్వాన్ని కొనసాగించవచ్చు. కానీ వారి కార్యనిర్వాహక అధికారాలు తొలగించబడతాయి. అంటే, వారు తమ నియోజకవర్గ ప్రజలను ప్రతినిధీకరించడం కొనసాగించవచ్చు.
కానీ ప్రభుత్వ నిర్ణయాల్లో పాలు పంచుకోలేరు. ఇది ఉప ఎన్నికల అవసరాన్ని తగ్గిస్తుంది, అదే సమయంలో నాయకుడి జవాబుదారీతనాన్ని నిర్ధారిస్తుంది. ఈ బిల్లు ఎందుకు అవసరం? దేశంలో గతంలో, ఇటీవల కొన్ని రాజకీయ సంఘటనలు ఈ చట్టం అవసరాన్ని స్పష్టంగా చూపించాయి. ఉదాహరణకు, ఢిల్లీ మాజీ ముఖ్యమంత్రి అరవింద్ కేజ్రీవాల్‌కు లిక్కర్ పాలసీ కేసులో ఎన్‌ఫోర్స్‌మెంట్ డైరెక్టరేట్ అరెస్టు చేసిన సంగతి మనందరికీ తెలిసిందే. కేజ్రీవాల్ జైలులో ఉన్నప్పుడు కూడా ముఖ్యమంత్రిగా కొనసాగారు. కానీ సుప్రీం కోర్టు బెయిల్ షరతులు వారు కార్యాలయంలో పనిచేయడం లేదా ఫైళ్లపై సంతకం చేయడం అసాధ్యం చేశాయి. ఇది ఒక ముఖ్యమంత్రి జైలు నుండి పరిపాలన చేయడం సాధ్యమా అనే చర్చను లేవనెత్తింది.
మరో వైపు, జార్ఖండ్ ముఖ్యమంత్రి హేమంత్ సోరెన్ మనీలాండరింగ్ ఆరోపణలపై అరెస్టు కాకముందే రాజీనామా చేసి, చంపై సోరెన్‌ను తన వారసుడిగా నియమించారు.
ఈ చర్య వారి పార్టీ, జార్ఖండ్ ముక్తి మోర్చా, సునాయాసమైన పరివర్తనను నిర్ధారించింది. ఇంకో చారిత్రక ఉదాహరణ బీహార్ మాజీ ముఖ్యమంత్రి లాలూ ప్రసాద్ యాదవ్. 1997లో ఫోడర్ స్కామ్ కేసులో అరెస్టు వారెంట్ జారీ కాగానే ఆయన రాజీనామా చేసి, తన భార్య రబ్రీ దేవిని ముఖ్యమంత్రిగా నియమించారు. ఈ సంఘటన వంశపారంపర్య రాజకీయాలకు ఒక ఉదాహరణగా నిలిచింది. కానీ చట్టపరమైన స్పష్టత లేకపోవడం వల్ల ఇలాంటి ఏర్పాట్లు సాధ్యమయ్యాయి. ఈ సంఘటనలు ఒక స్పష్టమైన చట్టం అవసరాన్ని హైలైట్ చేస్తాయి. నాయకుడు చట్టపరమైన సమస్యల్లో చిక్కుకున్నప్పుడు వారి పాత్ర, పార్టీ వారసత్వం గురించి స్పష్టమైన నియమాలు ఉండాలి. ఈ బిల్లు ఆ లోటును పూరించడానికి వచ్చింది.
రాజకీయాల్లో నీతి, ఆరోగ్యకరమైన పోటీ మనం ఒక సాధారణ ఉద్యోగిని ఊహించుకుందాం. ఒకవేళ ఆ ఉద్యోగి తీవ్రమైన నేరారోపణలు ఎదుర్కొంటే, వారు తమ ఉద్యోగాన్ని కోల్పోతారు కదా? మరి, ఎన్నికైన నాయకులకు అదే నియమం ఎందుకు వర్తించకూడదు? ఈ బిల్లు ఈ ప్రశ్నకు సమాధానం ఇస్తోంది. ఇది రాజకీయ నాయకులను ఉన్నతమైన ప్రమాణాలకు కట్టుబడేలా చేస్తుంది. అవినీతికి ఆస్కారం లేని వాతావరణాన్ని సృష్టిస్తూ, యోగ్యత ఆధారంగా నాయకులను ముందుకు తెస్తుంది. ఇది రాజకీయాల్లో ఆరోగ్యకరమైన పోటీని పెంచుతుంది, ఎందుకంటే నీతిగల, సమర్థమైన నాయకులకు అవకాశాలు ఎక్కువగా లభిస్తాయి. ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోడీ ఇటీవల ఒక సభలో మాట్లాడుతూ ఒక సాధారణ ఉద్యోగి తన ఉద్యోగాన్ని కోల్పోయే పరిస్థితిలో, నాయకులు కూడా అదే జవాబుదారీతనాన్ని చూపించాలి అని అన్నారు.
ఈ బిల్లు ఆ ఆలోచనను చట్టరూపంలో తీసుకొస్తోంది. ఇది నాయకులు జవాబుదారీతనం లేకుండా పదవుల్లో కొనసాగకుండా చూస్తుంది. రాజ్యాంగ (130వ సవరణ) బిల్లు, 2025, మన రాజకీయ వ్యవస్థలో నీతిని, పారదర్శకతను బలోపేతం చేసే ఒక చారిత్రక అడుగు. ఇది అవినీతిని ఎదుర్కోవడమే కాక, యోగ్యత ఆధారంగా నాయకత్వాన్ని ప్రోత్సహిస్తుంది. ఆరోగ్యకరమైన రాజకీయ పోటీని పెంపొందిస్తుంది. ఈ బిల్లు ద్వారా భారతదేశం మరింత పారదర్శకమైన, నీతియుతమైన రాజకీయ వ్యవస్థ వైపు పయనిస్తోంది. ఇది మన ప్రజాస్వామ్యానికి కొత్త బలాన్ని చేకూరుస్తుంది. మన నాయకులు నీతిగా ఉండాలని, మన ప్రజాస్వామ్యం సమర్థంగా నడవాలని కోరుకునే ప్రతి ఒక్కరూ ఈ బిల్లుకు మద్దతు ఇవ్వాలి.
Also Read : హైదరాబాద్ లో నేటి నుంచి ఫీవర్ సర్వే..
- అభిషేక్ జగిని
బిజెపి నాయకులు