భారతీయ తపాలా శాఖ ఎల్లప్పుడూ తన వినియోగదారుల మారుతున్న అవసరాలను గుర్తించి, వారికి మరింత మెరుగైన, వినూత్నమైన సేవలను అందించడానికి నిరంతరం ప్రయత్నిస్తూ ఉంటుంది. విద్యార్థులు విజ్ఞానాన్ని అభ్యసించేందుకు, పుస్తకాలను అమితంగా ప్రేమించే పాఠకుల ప్రత్యేకమైన ఆకాంక్షలను నెరవేర్చడానికి, వారికి సౌకర్యవంతంగా ఉండేలా ‘జ్ఞాన పోస్ట్’ (Jnana post)అనే ఒక ప్రత్యేకమైన సేవను ప్రారంభించింది.
ఈ వినూత్నమైన సేవ ద్వారా విద్యార్థులు, పుస్తక ప్రియులు తమకు అవసరమైన పుస్తకాలను, విద్యా సంబంధిత మెటీరియల్‌ను దేశంలోని ఏ ప్రాంతానికైనా పోస్ట్ ఆఫీస్ ద్వారా చాలా సులభంగా, వేగంగా, విశ్వసనీయంగా పంపడానికి లేదా స్వీకరించడానికి అవకాశం లభిస్తుంది. గతంలో అందుబాటులో ఉన్న ‘ప్రింటెడ్ బుక్ పోస్ట్’ (Jnana post) సేవ కొన్ని నిర్దిష్టమైన పరిమితులను కలిగి ఉండటం వలన, దానిని గత సంవత్సరం అక్టోబర్ నెలనుండి పూర్తిగా నిలిపివేసి, విద్యార్థుల ఉన్నతమైన విద్యా ప్రయోజనాలను దృష్టిలో ఉంచుకుని, వారి సౌలభ్యం కోసం ప్రత్యేకంగా ఈ ‘జ్ఞాన పోస్ట్’ సేవను అందుబాటులోకి తీసుకురావడం జరిగింది. ఈ నూతన సేవ విద్యార్థులకు, పుస్తక ప్రియులకు ఒక గొప్ప వరంగా నిలుస్తుంది.
‘జ్ఞాన పోస్ట్’ సేవ ద్వారా పుస్తకాలను పంపడానికి అయ్యే ఖర్చు చాలా సరసమైనదిగా, సామాన్య ప్రజలకు అందుబాటులో ఉండే విధంగా నిర్ణయించబడింది.
ఈ సేవను ఉపయోగించుకునే ఎక్కువ మంది విద్యార్థులు, పుస్తక ప్రియులకు ఇది ఆర్థికంగా కూడా భారంగా ఉండదు. 300 గ్రాముల బరువు వరకు ఉండే పుస్తకాల కోసం కేవలం 20 రూపాయలు మాత్రమే చెల్లించవలసి ఉంటుంది. ఇది తక్కువ చెల్లింపు కావడంతో ఈ సేవను సులభంగా ఉపయోగించుకోవడానికి అవకాశం ఉంటుంది. అంతేకాకుండా మీరు పంపిన పుస్తకం ప్రయాణాన్ని, అది ప్రస్తుతం ఏ స్థితిలో ఉందో ఎప్పటికప్పుడు తెలుసుకోవాలనుకుంటే, భారతీయ తపాలా శాఖ ‘ట్రాక్ అండ్ ట్రేస్’ అనే ఒక అదనపు, అత్యంత ఉపయోగకరమైన సౌకర్యాన్ని కూడా అందిస్తోంది. ఈ సౌకర్యాన్ని పొందడానికి, మీరు అదనంగా మరో 17 రూపాయలు మాత్రమే చెల్లించవలసి ఉంటుంది. దీని ద్వారా, మీరు మీ పుస్తకం ప్రస్తుత స్థానాన్ని, అది ఎప్పుడు డెలివరీ అవుతుందో మీ మొబైల్ ఫోన్ లేదా కంప్యూటర్ ద్వారా ఎక్కడి నుండైనా సులభంగా తెలుసుకోవచ్చు. ఈ సౌకర్యం పంపినవారికి, స్వీకరించేవారికి కూడా మరింత భద్రతా భావాన్ని, మనశ్శాంతిని కలిగిస్తుంది. తద్వారా వారు తమ వస్తువు డెలివరీ గురించి నిశ్చింతగా ఉండగలరు.
‘జ్ఞాన పోస్ట్’ ద్వారా పంపడానికి అనుమతించబడిన వివిధ రకాల పుస్తకాలు: గుర్తింపు పొందిన విద్యా బోర్డులు (ఉదాహరణకు: సెంట్రల్ బోర్డ్ ఆఫ్ సెకండరీ ఎడ్యుకేషన్ -సిబిఎస్‌సి, స్టేట్ బోర్డ్ ఆఫ్ సెకండరీ ఎడ్యుకేషన్ – ఎస్‌ఎస్‌సి, ఇండియన్ సర్టిఫికేట్ ఆఫ్ సెకండరీ ఎడ్యుకేషన్ -ఐసిఎస్‌ఇ), భారత ప్రభుత్వం లేదా రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలచే గుర్తింపబడిన విశ్వవిద్యాలయాలలో చదువుతున్న విద్యార్థులకు వారి కరస్పాండెన్స్ (దూరవిద్య) లేదా రెగ్యులర్ (ప్రత్యక్ష) కోర్సుల సిలబస్‌లో సూచించబడిన అన్ని రకాల ప్రామాణికమైన, విద్యా సంబంధిత పుస్తకాలను ఈ ప్రత్యేకమైన సేవ ద్వారా పంపవచ్చు.
ఇది విద్యార్థులకు వారి విద్యాభ్యాసానికి అవసరమైన ముఖ్యమైన స్టడీ మెటీరియల్‌ను ఎటువంటి ఇబ్బందిలేకుండా, చాలా త్వరగా పొందడానికి సహాయపడుతుంది. అంతేకాకుండా, వివిధ రకాల పోటీ పరీక్షలకు (ఉదా: యూనియన్ పబ్లిక్ సర్వీస్ కమిషన్ -యుపిఎస్‌సి, ఆంధ్రప్రదేశ్ పబ్లిక్ సర్వీస్ కమిషన్ – ఎపిపిఎస్‌సి, తెలంగాణ స్టేట్ పబ్లిక్ సర్వీస్ కమిషన్ – టిఎస్‌పిఎస్‌సి, బ్యాంక్ పరీక్షలు, వివిధ ప్రవేశ పరీక్షలు – జెఇఇ, నీట్, ఎంసెట్ మొదలైనవి) సన్నద్ధమవుతున్న అభ్యర్థులు ఉపయోగించే ప్రామాణికమైన, సిలబస్‌కు సంబంధించిన అన్ని రకాల సహాయక పుస్తకాలను కూడా ఈ సేవ ద్వారా పంపడానికి అనుమతి ఉంది. వీటితోపాటు, సమాజం వివిధ ముఖ్యమైన అంశాలైన సంస్కృతి, మతం, ఇతర సామాజిక సంబంధిత విషయాలకు సంబంధించిన విలువైన సాహిత్యం, ఏదైనా సంబంధిత భారతీయ చట్టానికి పూర్తిగా లోబడి అధికారికంగా జారీ చేయబడిన లేదా ప్రచురించబడిన పుస్తకాలను కూడా ‘జ్ఞాన పోస్ట్’ ద్వారా పంపవచ్చు.
అయితే, ఈ విషయంలో భారతీయ తపాలా శాఖ నిర్దేశించిన అన్ని నియమ నిబంధనలను తప్పనిసరిగా పాటించవలసి ఉంటుంది. ‘జ్ఞాన పోస్ట్’ సేవను ఉపయోగించడానికి నియమాలు: ఈ నియమాలను ఖచ్చితంగా పాటించడం ద్వారా, పంపినవారు, స్వీకరించేవారు ఇద్దరూ ఎటువంటి అనవసరమైన సమస్యలు లేకుండా ఈ సేవ పూర్తిస్థాయి ప్రయోజనాలను పొందవచ్చు. మొదటగా ‘జ్ఞాన పోస్ట్’ ద్వారా పంపే ప్రతి ప్యాకెట్ బరువు విషయంలో ఒక నిర్దిష్ట పరిమితిని భారతీయ తపాలా శాఖ స్పష్టంగా నిర్దేశించింది. మీరు పంపే ప్రతి ప్యాకెట్ తప్పనిసరిగా కనీసం 300 గ్రాముల బరువును కలిగి ఉండాలి. అంతకంటే తక్కువ బరువు ఉన్న చిన్న ప్యాకెట్‌లను ఈ ప్రత్యేకమైన సేవ ద్వారా పంపడానికి అనుమతించబడదు.
అదే సమయంలో మీరు పంపే ప్యాకెట్ గరిష్ట బరువు మాత్రం 5 కిలోలను మించకూడదు. ఒకవేళ పంపాలనుకుంటున్న ప్యాకెట్ 5 కిలోల కంటే ఎక్కువ బరువును కలిగి ఉంటే, అది ‘జ్ఞాన పోస్’ సేవకు అర్హత పొందదు. దానిని సాధారణ పార్సల్ సేవ ద్వారా మాత్రమే పంపవలసి ఉంటుంది. అందువల్ల, పంపే ముందు మీ ప్యాకెట్ బరువును సరిగ్గా తనిఖీ చేసుకోవడం చాలా ముఖ్యం. రెండవది ‘జ్ఞాన పోస్ట్’ సేవ ప్రధాన, ముఖ్యమైన ఉద్దేశం వ్యక్తిగత, విద్యా సంబంధిత అవసరాలను మాత్రమే తీర్చడం. అందువల్ల ఎలాంటి వాణిజ్యపరమైన పుస్తకాలను (అంటే, వ్యాపార లాభాలకోసం పెద్ద మొత్తంలో కొనుగోలు చేసి తిరిగి విక్రయించే ఉద్దేశంతో ఉన్న పుస్తకాలు) ఈ ప్రత్యేకమైన సేవద్వారా పంపడానికి ఖచ్చితంగా అనుమతి లేదు. ఈ నియమం ముఖ్య ఉద్దేశం ఏమిటంటే ఈ సేవ నిజంగా విద్యను అభ్యసించే విద్యార్థులు, జ్ఞానాన్ని పొందాలనుకునే పాఠకులకు మాత్రమే అందుబాటులో ఉండాలి, వ్యాపార ప్రయోజనాల కోసం కాదు.
మూడవది, ఒక నిర్దిష్ట, క్రమమైన వ్యవధిలో క్రమం తప్పకుండా ప్రచురించబడే పుస్తకాలు, పత్రికలు లేదా ఇతర క్రమానుగత ప్రచురణలు ఈ సేవ ద్వారా పంపడానికి అర్హత పొందవు. ఉదాహరణకు, వారపత్రికలు, పక్షపత్రికలు, నెలవారీ మ్యాగజైన్‌లు, రెండు నెలలకోసారి వచ్చే ప్రచురణలు, త్రైమాసిక పత్రికలు, అర్ధ వార్షిక పత్రికలు, ఇలాంటి ఇతర క్రమానుగత ప్రచురణలను ‘జ్ఞాన పోస్ట్’ ద్వారా పంపకూడదు. ఈ నియమం ముఖ్య కారణం ఏమిటంటే, ఈ సేవ ప్రత్యేకంగా విద్యా సంబంధిత పుస్తకాలు, స్టడీ మెటీరియల్ కోసం మాత్రమే ఉద్దేశించబడింది, క్రమం తప్పకుండా వచ్చే పత్రికల వంటి వాటి కోసం కాదు. నాల్గవది, మీరు పంపే పుస్తకాలపై కేవలం పుస్తకాల జాబితా లేదా విషయ సూచిక మాత్రమే ఉండాలి. పుస్తకాల రచయిత పేరు లేదా ప్రచురణకర్త పేరు వంటి సమాచారం ఉండవచ్చు. కానీ ఎలాంటి ప్రకటనలు (అంటే, ఇతర ఉత్పత్తులు లేదా సేవలను ప్రోత్సహించే ప్రకటనలు) పుస్తకాలపై లేదా ప్యాకెట్‌లో ఉండకూడదు. ప్రకటనలు లేని స్వచ్ఛమైన విద్యా సంబంధిత మెటీరియల్‌ను మాత్రమే ఈ సేవ ద్వారా పంపాలి.
ఒకవేళ ప్రకటనలు ఉన్నట్లు కనుగొనబడితే, మీ ప్యాకెట్ సాధారణ పార్సల్ ఛార్జీలకు లోబడి ఉంటుంది. చివరగా, మీరు పంపే ప్యాకెట్‌లోని ప్రతి పుస్తకంపై తప్పనిసరిగా ప్రింటింగ్ ప్రెస్ పేరు లేదా పుస్తకాన్ని ప్రచురించిన ప్రచురణకర్త పేరు స్పష్టంగా ముద్రించి ఉండాలి. ఈ ముఖ్యమైన నియమం పుస్తకం మూలాన్ని, దాని ప్రామాణికతను నిర్ధారించడానికి సహాయపడుతుంది. ఈ నియమాలన్నింటినీ మీరు తప్పనిసరిగా పాటించడం ద్వారా, ‘జ్ఞాన పోస్ట్’ సేవను ఎటువంటి ఇబ్బంది లేకుండా, చాలా సమర్థవంతంగా ఉపయోగించుకోవచ్చు. ‘జ్ఞాన పోస్ట్’ సేవ భారతీయ తపాలా శాఖ ఒక గొప్ప విజయవంతమైన ప్రయత్నం. ఇది విద్యార్థులు, పుస్తక ప్రియులకు సరసమైన ధరలలో వేగవంతమైన, సురక్షితమైన పుస్తకాల పంపిణీ సేవను అందిస్తుంది. ఈ సేవ ద్వారా విద్యా సంబంధిత పుస్తకాలు, స్టడీ మెటీరియల్స్, ప్రామాణికమైన సాహిత్యాన్ని సులభంగా పంపవచ్చు, ఇది విద్యా రంగానికి ఒక పెద్ద మద్దతుగా నిలుస్తుంది. ఈ నూతన సేవ విద్యార్థుల జీవితాలను సులభతరం చేస్తుంది, జ్ఞానవ్యాప్తికి ఒక ముఖ్యమైన సాధనంగా మారుతుంది.
డా. రవి కుమార్ చేగొని
( ప్రధాన కార్యదర్శి, తెలంగాణ
గ్రంథాలయ సంఘం, హైదరాబాదు )